Wanneer er een melder bij je komt, komt er veel op je af. Het is daarom heel belangrijk dat je als vertrouwenspersoon getraind bent. Daarover lees je hier meer. Hieronder vind je een aantal belangrijke zaken die jou, ook na je training, kunnen helpen de melder goed te begeleiden.
Begeleiding melding
Wanneer iemand zich bij jou meldt en met jou in gesprek wil, is het essentieel dat je luistert. Luisteren, doorvragen, samenvatten. Als het verhaal helder kan je de volgende stappen zetten: advies vragen en uiteindelijk advies geven.
Je staat als vertrouwenspersoon als het ware naast de melder. Je bent geen handelende partij, maar een steunende partij.
Kijk ook op de pagina 'Taken en verantwoordelijkheden' voor meer informatie.
Een aantal zaken om wat dit betreft rekening mee te houden:
- De vertrouwenspersoon werkt in één systeem: je bent er nooit voor meerdere systemen. Dus: je staat volledig naast een slachtoffer, óf volledig naast een kerkenraad (wanneer deze je advies vraagt) óf volledig naast een dader.
- De kerkenraad is altijd betrokken partij en is dus ook een systeem. Zij zijn betrokken partij, omdat zij de andere partijen (melder en beschuldigde) ook kennen en hierover een oordeel hebben of moeten gaan hebben.
- De vertrouwenspersoon handelt zelf meestal niet. Dat betekent dat je ook geen boodschapper bent voor de melder en/of voor de kerkenraad. Communicatie doen de partijen in principe zelf.
- Bewandel altijd de koninklijke weg: handel nooit zonder medeweten van de melder (als jij een stap zet, bijvoorbeeld door Veilig Thuis te betrekken, moet je dit altijd eerst bespreken met de melder).
Het Centrum Seksueel Geweld kan je veel informatie geven over zaken waar je rekening mee moet houden.
In de kerk is er een aantal dingen waar je naast de informatie van het Centrum Seksueel Geweld ook rekening mee moet houden:
- Misbruik in de kerk is complex en heeft grote gevolgen voor slachtoffer, beschuldigde en de gehele gemeente
- Slachtoffers gaan hun eigen weg: leg de regie zoveel mogelijk bij het slachtoffer. Dit betekent dat iemand ook kan besluiten om geen aangifte te doen of om geen melding te doen in de kerk.
- Een slachtoffer hoeft niet altijd tot vergeving te komen, daar mag iemand zijn of haar eigen tempo voor aanhouden.
Melders kunnen te maken hebben met heel veel verschillende situaties. Het is aan jou om te luisteren en te bekijken of je zelf hulp kunt bieden of beter kunt doorverwijzen. Regelmatig is zowel het geven van advies als het doorverwijzen van toepassing. Voorbeelden van situaties waar mensen over kunnen melden bij de vertrouwenspersoon:
- Seksueel misbruik in een kerkelijke relatie
- Machtsmisbruik in een kerkelijke relatie
- Sociale onveiligheid of grensoverschrijdend gedrag* binnen de kerk
- Huiselijk geweld
- Iets wat zich afspeelt binnen een andere organisatie
* Bij grensoverschrijdend gedrag kun je denken aan seksueel grensoverschrijdend gedrag (bijvoorbeeld aanranding of ongewenste aanrakingen, opmerkingen die over grenzen gaan, delen van seksueel getinte foto's, gluren) en aan niet-seksueel grensoverschrijdend gedrag (bijvoorbeeld discriminatie, roddelen, negeren, buitensluiten, pesten, schelden, geweld, intimidatie).
Elke situatie is anders en vraagt een heel andere aanpak. Het is daarom belangrijk dat je weet wat er gebeurd is. Gelukkig kun je als vertrouwenspersoon tijd nemen en hoef je niet direct te adviseren. Ons advies is om in een eerste gesprek te luisteren en eventueel mee te voelen met de melder. Daarna neem je contact op met het Meldpunt Misbruik en pas daarna geef je je advies aan de melder.
Er zijn verschillende hulpbronnen beschikbaar voor vertrouwenspersonen. Durf hulp te vragen!
Houd er rekening mee dat de melder in je gemeente zit en dat de melding mogelijk overweldigend is. Daarom is het van groot belang dat je iemand anders vraagt om met je mee te denken. Daarbij hoef je de naam van de melder niet te noemen. Het Meldpunt Misbruik is beschikbaar om met je mee te denken wanneer er een situatie speelt in je gemeente. Op die manier kun je de melder zo goed mogelijk begeleiden.
Bij situaties waarbij (seksueel) geweld binnen het gezin plaatsvindt, kun je (anoniem) bellen met Veilig Thuis. Bij situaties waar zich strafbare feiten hebben afgespeeld of waarbij mensen in gevaar zijn, kun je (anoniem) sparren met de politie.